Luật Bảo hiểm xã hội 2024 chính thức có hiệu lực kể từ ngày 01/7/2025. Theo đó, Luật Bảo hiểm xã hội 2024 đêm đén nhiều chính sách mới có lợi hơn đối với người lao động, người nghỉ hưu......Và các chính sách mới về thai sản có lợi cho người lao động là gì? Hãy cùng theo dõi bài viết bên dưới của chúng tôi để làm rõ vấn đề trên nhé.
Từ ngày 01/7/2025, đóng BHXH tự nguyện vẫn được hưởng chế độ thai sản:
Bảo hiểm xã hội (BHXH) ngày nay trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của mỗi người dân, đóng vai trò quan trọng trong việc giúp họ chuẩn bị tốt hơn trước những rủi ro không lường trước về sức khỏe, khả năng lao động, và thu nhập. Khi xã hội ngày càng phát triển, con người phải đối mặt với nhiều thách thức và rủi ro, từ bệnh tật, tai nạn lao động, đến những biến động về kinh tế có thể ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống của họ. Trong bối cảnh đó BHXH được coi như một công cụ bảo vệ, giúp người dân có thể yên tâm hơn khi phải đối mặt với những khó khăn bất ngờ.
Theo khoản 4 Điều 3 Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) 2024 có định nghĩa như sau: “Bảo hiểm xã hội tự nguyện là loại hình bảo hiểm xã hội do Nhà nước tổ chức mà công dân Việt Nam tự nguyện tham gia và được lựa chọn mức đóng, phương thức đóng phù hợp với thu nhập của mình.”
Căn cứ theo khoản 3 Điều 4 Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) 2024, khi tham gia bảo hiểm tự nguyện, người tham gia có thể được hưởng các chế độ sau đây:
- Trợ cấp thai sản
- Chế độ hưu trí
- Chế độ tử tuất
Trong khi đó, theo quy định của Luật BHXH 2014, thì người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện chỉ được hưởng 2 chế độ là:
- Chế độ hưu trí
- Chế độ tử tuất
Như vậy, từ ngày 01/7/2025 người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện như lao động tự do, nội trợ,...đều được hưởng chế độ thai sản.
Chồng tham gia BHXH tự nguyện, vợ ở nhà cũng được hưởng thai sản:
Theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội 2014 hiện hành, người tham gia BHXH tự nguyện chỉ được hưởng 02 chế độ: Hưu trí và Tử tuất. Do vậy, dù được nhà nước hỗ trợ mức đóng song BHXH tự nguyện vẫn chưa đủ hấp dẫn để người dân lựa chọn tham gia.
Nhằm tăng tính hấp dẫn của BHXH tự nguyện, vừa qua, Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) 2024 được Quốc hội thông qua ngày 29/7/2024 đã bổ sung thêm chế độ thai sản vào chính sách BHXH tự nguyện cho tất cả những người tham gia.
Theo Điều 94 Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) 2024 quy định rằng: lao động nam có vợ sinh con cũng được hưởng trợ cấp thai sản.
Và điều kiện hưởng trợ cấp thai sản khi đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện:
Căn cứ theo Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) 2024, đối tượng hưởng và điều kiện hưởng trợ cấp thai sản khi tham gia BHXH tự nguyện được quy định cụ thể như sau:
Đối tượng được hưởng: Lao động nữ sinh con và lao động nam có vợ sinh con
Điều kiện huởng trợ cấp thai sản:
- Đối tượng được hưởng trợ cấp thai sản có thời gian đóng BHXH tự nguyện hoặc vừa đóng BHXH tự nguyện và BHXH bắt buộc từ đủ 06 tháng trở lên trong 12 tháng trước khi sinh con: Được hưởng trợ cấp thai sản
- Mẹ đóng BHXH tự nguyện mà mẹ chết sau khi sinh: Cha hoặc người trực tiếp nuôi dưỡng hưởng trợ cấp thai sản
- Cả cha và mẹ cùng đóng BHXH đủ điều kiện hưởng trợ cấp thai sản: Chỉ có một người (cha hoặc mẹ) hưởng trợ cấp thai sản
- Nếu vừa đủ điều kiện hưởng trợ cấp thai sản của BHXH tự nguyện và bắt buộc: Chỉ hưởng chế độ thai sản trong BHXH bắt buộc
- Mẹ đủ điều kiện hưởng thai sản trong BHXH bắt buộc, cha đủ điều kiện hưởng thai sản trong BHXH tự nguyện: Mẹ hưởng chế độ thai sản trong BHXH bắt buộc, cha hưởng trong BHXH tự nguyện và ngược lại.
Lao động nam được nghỉ chăm vợ sinh con trong 60 ngày đầu kể từ khi vợ sinh
Trước đây, theo điểm d khoản 2 Điều 34 Luật BHXH 2014, thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản quy định tại khoản này được tính trong khoảng thời gian 30 ngày đầu kể từ ngày vợ sinh con.
Tuy nhiên, căn cứ theo Khoản 2, 3 Điều 53 Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) 2024 thì từ 01/7/2025, những ngày nghỉ việc hưởng chế độ thai sản phải trong khoảng thời gian 60 ngày kể từ ngày vợ sinh con. Theo đó, trong 60 ngày kể từ khi vợ sinh con, lao động nam tham gia BHXH bắt buộc được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản với thời gian như sau:
- 05 ngày làm việc khi vợ sinh thường.
- 07 ngày làm việc khi vợ sinh con cần phẫu thuật hoặc sinh con dưới 32 tuần tuổi.
- 10 ngày làm việc khi vợ sinh đôi. Lao động nam sẽ được nghỉ thêm 03 ngày (tức 13 ngày) cho mỗi con tính từ con thứ 03 trở đi trong trường hợp sinh ba trở lên.
- 14 ngày làm việc khi vợ sinh đôi phải phẫu thuật. Trường hợp sinh 03 trở lên phải phẫu thuật thì được nghỉ thêm 03 ngày cho mỗi con tính từ con thứ 3 trở đi.
Trường hợp người lao động nghỉ nhiều lần thì ngày bắt đầu nghỉ việc của lần cuối cùng phải trong khoảng thời gian 60 ngày đầu kể từ ngày vợ sinh con và tổng thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản không quá thời gian quy định.
Lưu ý: Người chồng có thể xin nghỉ nhiều hơn thời gian kể trên nhưng không được tính hưởng thai sản bằng cách xin nghỉ phép năm hoặc xin nghỉ không lương.
Như vậy, từ 01/7/2025, pháp luật cho phép lao động nam được nghỉ chăm vợ sinh con trong 60 ngày đầu kể từ khi vợ sinh thay vì chỉ được nghỉ trong 30 ngày đầu như trước 01/7/2025 nhưng không được nghỉ tổng số thời gian vượt vượt quá thời gian quy định tại khoản 2 Điều 53 Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) 2024.
Từ ngày 01/7/2025, phá thai cũng được hưởng chế độ thai sản:
Trước ngày 01/7/2025, Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định: Cơ quan bảo hiểm xã hội chỉ giải quyết chế độ cho người lao động sẩy thai, nạo, hút thai, thai chết lưu hoặc phá thai bệnh lý thì mới được hưởng chế độ thai sản.
Tuy nhiên đến Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) 2024, khi người lao động sử dụng các biện pháp can thiệp y tế nhằm chấm dứt sự phát triển của thai nhi (tức phá thai) cũng sẽ được hưởng chế độ thai sản, dù đó là phá thai bệnh lý hay ngoài ý muốn.
Theo Điều 52 Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) 2024, thời gian nghỉ việc hưởng chế độ khi sẩy thai, phá thai, thai chết lưu được quy định như sau:
- Tối đa 10 ngày: Thai dưới 05 tuần tuổi.
- Tối đa 20 ngày: Thai từ 05 tuần tuổi đến dưới 13 tuần tuổi.
- Tối đa 40 ngày: Thai từ 13 tuần tuổi đến dưới 22 tuần tuổi.
- 120 ngày nếu thai từ 22 tuần tuổi trở lên.
Như vậy, khi người lao động sử dụng các biện pháp can thiệp y tế nhằm chấm dứt sự phát triển của thai nhi (được hiểu đơn giản là trường hợp phá thai) cũng sẽ được hưởng chế độ thai sản, dù đó là phá thai bệnh lý hay ngoài ý muốn.
Trước 01/7/2025: Cơ quan bảo hiểm xã hội chỉ giải quyết chế độ cho người lao động sẩy thai, nạo, hút thai, thai chết lưu hoặc phá thai bệnh lý thì mới được hưởng chế độ thai sản.
Điều chỉnh thời gian nghỉ thai sản của người mẹ nếu con sinh ra mất sớm:
Theo quy định mới tại Khoản 2 Điều 52 và khoản 4 Điều 53 Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) 2024, lao động nữ mang thai từ đủ 22 tuần tuổi trở lên đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản mà bị sảy thai, phá thai, thai chết trong tử cung, thai chết trong khi chuyển dạ thì lao động nữ và người chồng được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản như trường hợp lao động nữ sinh con.
Tức vợ vẫn được nghỉ đủ 06 tháng, chồng vẫn được nghỉ chăm vợ và hai vợ chồng đều được hưởng chế độ thai sản như bình thường.
Trường hợp lao động nữ mang thai đôi trở lên mà khi sinh nếu có thai chết trong tử cung, thai chết trong khi chuyển dạ thì thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản và trợ cấp một lần khi sinh con được tính theo số thai bao gồm cả con sống, con chết và thai chết.
Trước 01/7/2025: Theo khoản 3 Điều 34 Luật BHXH 2014, tường hợp sau khi sinh con, nếu con dưới 02 tháng tuổi bị chết thì mẹ được nghỉ việc 04 tháng tính từ ngày sinh con; nếu con từ 02 tháng tuổi trở lên bị chết thì mẹ được nghỉ việc 02 tháng tính từ ngày con chết, nhưng thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản không vượt quá 06 tháng.
Ngoài ra, cũng theo Luật mới, khoản 4 Điều 53, trường hợp lao động nữ mang thai đôi trở lên mà khi sinh nếu có thai chết trong tử cung, thai chết trong khi chuyển dạ thì thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản và trợ cấp một lần khi sinh con được tính theo số thai bao gồm cả con sống, con chết và thai chết.
Trợ cấp một lần khi sinh con được tính bằng mức tham chiếu:
Khoản 4 Điều 58 Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) 2024 về trợ cấp một lần khi sinh con, nhận con khi nhờ mang thai hộ hoặc nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi thì mức trợ cấp một lần cho mỗi con quy định tại các khoản 1, 2 và 3 Điều này bằng 02 lần mức tham chiếu tại tháng lao động nữ sinh con, nhận con do nhờ mang thai hộ, nhận nuôi con nuôi.
Điều 60 về dưỡng sức, phục hồi sức khoẻ sau thai sản thì mức hưởng cho một ngày nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau thai sản bằng 30% mức tham chiếu.
Theo khoản 13 Điều 141 Luật Bảo hiểm xã hội, khi chưa bãi bỏ mức lương cơ sở thì mức tham chiếu quy định tại Luật này bằng mức lương cơ sở.
Tại thời điểm mức lương cơ sở bị bãi bỏ thì mức tham chiếu không thấp hơn mức lương cơ sở đó.
Hiện mức lương cơ sở đang áp dụng theo Nghị định 73/2024/NĐ-CP là 2,34 triệu đồng/tháng.
THÔNG TIN LIÊN HỆ
Sau khi tham khảo bài viết của Luật CNC Việt Nam, Luật sư giỏi Sài Gòn, Luật sư giỏi Thành phố Hồ Chí Minh nếu Quý khách hàng còn vấn đề nào chưa rõ thì hãy liên hệ với chúng tôi theo thông tin dưới đây để được tư vấn chi tiết hơn. Ngoài ra, nếu khách hàng cần tư vấn về các vấn đề pháp lý khác như xin các loại giấy phép, soạn thảo các loại hợp đồng lao động, dân sự, rà soát hợp đồng, soạn thảo các loại đơn từ, soạn hồ sơ khởi kiện, lập di chúc, khai nhận di sản thừa kế, đăng ký biến động đất đai,… thì cũng đừng ngại liên hệ với Luật sư giỏi Sài Gòn, Luật sư giỏi Thành phố Hồ Chí Minh, Luật sư giỏi thừa kế nhà đất để được giải đáp mọi thắc mắc.
VĂN PHÒNG GIAO DỊCH CÔNG TY LUẬT TNHH CNC VIỆT NAM
Văn phòng 1: 15/50 Đoàn Như Hài, Phường 13, Quận 4, Thành phố Hồ Chí Minh
Văn phòng 2: 1084 Lê Văn Lương, Ấp 3, xã Nhơn Đức, huyện Nhà Bè, Thành phố Hồ Chí Minh
Văn phòng 3: 98S Trần Đại Nghĩa, Phường Tân Tạo A, quận Bình Tân, Thành phố Hồ Chí Minh
Số điện thoại: 0909 642 658 - 0939 858 898
Website: luatsugioivietnam.vn
Email: luatsucncvietnam@gmail.com
